Ngày càng nhiều người trẻ tại Mỹ, đặc biệt là Gen Z, chuyển sang sử dụng điện thoại cục gạch như một cách để “cai nghiện” smartphone và tìm lại sự kết nối thực với thế giới xung quanh.
Thay vì chạy theo các mẫu smartphone hiện đại, một bộ phận giới trẻ Mỹ đang tìm về những thiết bị di động đơn giản, chỉ có chức năng nghe gọi. Trào lưu này – được gọi là “dumbphone movement” – đang lan rộng trong cộng đồng Gen Z, với tâm điểm là những mẫu điện thoại cục gạch nổi tiếng một thời như BlackBerry, Nokia hay các dòng điện thoại gập cũ.
Từ mạng xã hội đến hoài niệm công nghệ
Điều trớ trêu là trào lưu “cai nghiện kỹ thuật số” lại lan truyền mạnh mẽ trên chính các nền tảng mạng xã hội như TikTok, Reddit hay X (Twitter). Tại đây, giới trẻ từ 13 đến 28 tuổi chia sẻ video, hình ảnh về những chiếc điện thoại cũ được họ tìm thấy trong tủ đồ của bố mẹ, mua lại trên eBay hoặc trang trí lại với các phụ kiện cá nhân hóa.
Hashtag #blackberry hiện đã có hơn 125.000 bài đăng trên TikTok, chủ yếu ghi lại quá trình “truy tìm” các thiết bị cổ điển như BlackBerry Classic Q20, Bold 9900 hay Curve. Một TikToker nổi bật với tài khoản Notchonnie thậm chí còn sở hữu bộ sưu tập hàng trăm thiết bị nghe nhạc và điện thoại từ thập niên trước.
“Tôi chán Apple đến mức có thể bỏ mọi thứ để đổi lấy chiếc BlackBerry”, một người dùng có tên Xeno chia sẻ.
Lý do phía sau cơn sốt điện thoại cục gạch
Theo chuyên gia công nghệ Pascal Forget tại Canada, điện thoại thông minh đã không còn mang lại niềm vui như trước. “Chúng từng thú vị, nhưng giờ nhiều người bị lệ thuộc vào chúng”, ông nhận xét. Việc sử dụng điện thoại cục gạch trở thành lựa chọn để giảm tiếp xúc với thế giới số và lấy lại cân bằng trong cuộc sống.
Một số người như sinh viên đại học Charlie Fisher (20 tuổi) nói cảm thấy “tội lỗi” khi dùng smartphone liên tục. Fisher đã chuyển sang dùng điện thoại gập và nhận thấy bản thân dành nhiều thời gian hơn cho gia đình, bạn bè và các sở thích cá nhân như đọc sách, đi bộ thay vì “cuộn và cuộn” trên màn hình.
Nghiên cứu từ Pew Research năm ngoái cho thấy gần một nửa thanh thiếu niên Mỹ được khảo sát thừa nhận họ “gần như liên tục” trực tuyến – con số này đã tăng gấp đôi so với 10 năm trước.
Điện thoại cục gạch lên ngôi – các hãng điện thoại được hưởng lợi
Sự trỗi dậy của điện thoại cục gạch không chỉ là phản ứng của người dùng cá nhân mà còn đang tạo ra chuyển biến trong ngành sản xuất. HMD Global, công ty sở hữu thương hiệu Nokia, cho biết doanh số điện thoại gập của họ đã tăng gấp đôi vào tháng 4/2024. Theo Patrick Moorhead, chuyên gia của Moor Insights & Strategy, thị trường Bắc Mỹ ghi nhận xu hướng tiêu dùng ổn định đối với dòng thiết bị này, với mức tăng trưởng có thể đạt 5% trong vòng 5 năm tới.
Ngoài yếu tố tâm lý, người tiêu dùng trẻ tuổi ngày càng quan tâm đến quyền riêng tư. Nỗi lo bị giám sát, bị thu thập dữ liệu hoặc lừa đảo trên không gian mạng cũng góp phần thúc đẩy việc quay trở lại với điện thoại cục gạch – nơi không có ứng dụng, không có camera AI và cũng không có thông báo liên tục.
Trào lưu không dễ duy trì lâu dài
Dù vậy, các chuyên gia cho rằng việc rời bỏ hoàn toàn smartphone là điều khó khả thi. Tại Anh, nhiều dịch vụ thiết yếu – từ giáo dục, chăm sóc y tế đến tín dụng – đều chuyển sang hình thức trực tuyến. Hannah Whelan, điều phối viên của tổ chức từ thiện Good Things Foundation, cảnh báo khoảng 2 triệu thanh niên tại nước này có thể bị hạn chế quyền tiếp cận thông tin nếu không có thiết bị số.
Theo các chuyên gia công nghệ, thay vì dứt hẳn khỏi smartphone, người dùng nên thiết lập các ranh giới lành mạnh – như tắt thông báo không cần thiết, đặt giới hạn sử dụng ứng dụng và hình thành thói quen thay thế tích cực như đọc sách hoặc thể thao.
Trào lưu điện thoại cục gạch, dù được xem là bước lùi về công nghệ, nhưng lại phản ánh mong muốn tiến tới một đời sống số lành mạnh và tỉnh thức hơn – điều mà không phải chiếc smartphone nào cũng giúp người dùng đạt được.
