Khái niệm băng xanh hàng không nghe có vẻ lạ nhưng thực tế là nỗi ám ảnh thực sự, khi chất thải toilet máy bay có thể rơi xuống đất và gây tai nạn bất ngờ.
Trong ngành hàng không, băng xanh hàng không (blue ice) là thuật ngữ dùng để chỉ khối chất thải toilet máy bay, trộn với dung dịch khử trùng màu xanh, rò rỉ ra ngoài và đóng băng khi máy bay bay ở độ cao hơn 10.000 m với nhiệt độ xuống dưới -60°C. Khi máy bay hạ độ cao, khối băng xanh hàng không có thể tách ra, rơi xuống đất và đôi khi gây thương tích cho người dân hoặc thiệt hại tài sản.
Mặc dù hệ thống toilet của máy bay hiện đại được thiết kế kín hoàn toàn và thường xuyên kiểm tra, nhưng các vết nứt siêu nhỏ hoặc gioăng cao su bị hỏng có thể khiến chất thải rò rỉ, tạo thành băng xanh hàng không. Theo Brookfield Aviation, công ty dịch vụ hàng không của Anh, hiện tượng này không hiếm như nhiều người nghĩ, với hàng chục vụ được ghi nhận mỗi năm.
Năm 2015, một phụ nữ 60 tuổi ở Ấn Độ suýt thiệt mạng khi khối băng xanh hàng không rơi trúng vai bà. Các nhân chứng cho biết nếu không vướng sân thượng, hậu quả có thể nghiêm trọng hơn. Năm 2016, tại Canada, cô giáo Stephanie Moore tỉnh giấc giữa đêm vì tiếng động lớn, phát hiện mái nhà bị thủng và nước lênh láng khắp sàn. Thợ sửa nhà cho rằng nguyên nhân có thể là băng xanh hàng không rơi từ máy bay.
Tại Long Island, Mỹ, năm 2012, hai ngôi nhà bị hư hại nghiêm trọng do vật thể nặng rơi xuyên mái. Cục Hàng không khi đó nghi ngờ đây là chất thải toilet máy bay đóng băng rơi xuống. Năm 2014, tại Anh, ông Daljit Bhail – chủ một biệt thự gần sân bay Heathrow – phẫn nộ vì khối băng xanh hàng không làm vỡ đèn trời ngoài sân. Ông cho biết nhà mình nhiều năm bị hư hại do máy bay bay thấp, gây gió xoáy làm bay ngói và nứt tường.
Một trong những sự cố nổi tiếng nhất liên quan đến băng xanh hàng không xảy ra năm 1971 khi khối băng rơi thẳng xuống mái một nhà nguyện ở London đúng lúc buổi lễ đang diễn ra, may mắn không gây thương vong.
Theo Cơ quan Hàng không Dân dụng Anh (CAA), mỗi năm có khoảng 25 báo cáo về băng xanh hàng không, con số tương tự cũng được ghi nhận tại Bắc Mỹ. Phần lớn khối băng rơi xuống nơi hoang vắng hoặc tan rã trước khi chạm đất, nhưng không phải lúc nào cũng may mắn như vậy.
Brookfield Aviation nhấn mạnh tầm quan trọng của bảo trì định kỳ hệ thống toilet máy bay – bộ phận mà hành khách ít quan tâm nhưng lại có thể gây ra hậu quả khôn lường. Đại diện hãng chia sẻ: “Lần sau khi ngồi ngoài vườn và thấy máy bay bay qua, hãy nhớ tới các kỹ sư hàng không, những người âm thầm đảm bảo băng xanh hàng không không rơi trúng ghế của bạn”.
Thuật ngữ băng xanh hàng không vì vậy không chỉ khiến nhiều du khách rùng mình khi nghe tới, mà còn gợi nhắc về một trong những rủi ro thầm lặng nhất của ngành vận tải hàng không hiện đại.